Categorieën
Woordenboeken

Middel­nederlandsch Woordenboek

Het Middelnederlandsch Woordenboek (MNW) beschrijft de woordenschat van het Nederlands dat tussen 1250 tot 1550 werd gesproken in het gebied dat samenvalt met het huidige Nederland en Vlaanderen.

Het Middelnederlandsch Woordenboek (MNW) beschrijft de woordenschat van het Middelnederlands; dat is het Nederlands dat van circa 1250 tot 1550 werd gesproken in het gebied dat ongeveer samenvalt met het huidige Nederland en Vlaanderen. Het woordenboek bevat 75.000 trefwoorden en is een onmisbaar instrument voor iedereen die zich bezighoudt met de taal- en letterkunde van onze middeleeuwen.

De informatie in het MNW

Van elk trefwoord geeft het MNW – voor zover mogelijk – de grammaticale kenmerken, de herkomst, een verklaring en/of hertaling in modern Nederlands en één of meer citaten. Het woordenboek illustreert betekenissen met in totaal bijna 400.000 citaten uit ruim 4000 bronnen.

Koppelingen

Bovenaan elk artikel staat een koppeling naar de overeenkomstige trefwoorden in het Oudnederlands Woordenboek (ONW) en het Woordenboek der Nederlandsche Taal (WNT); de koppeling met het Vroegmiddelnederlands Woordenboek (VMNW) volgt nog. Informatie over datering, lokalisering en auteur wordt direct aan de citaten gelinkt.

Geschiedenis

De eerste negen delen van het elfdelige MNW zijn geschreven door dr. Eelco Verwijs en dr. Jakob Verdam. Prof. dr. Willem De Vreese en G.I. Lieftinck bewerkten de Bouwstoffen of bronnenlijst (MNW deel 10), waarin essentiële informatie over datering, lokalisering en auteursnaam van de gebruikte citaten in de delen 1 tot en met 9 te vinden is. Dr. Anton Beekman breidde de reeks uit met een elfde deel over de wateren van Nederland. 

Het eerste deel van het woordenboek verscheen in 1885 en het laatste deel in 1941. Samen met het Corpus Gysseling – het bronmateriaal voor het VMNW – en een collectie van ruim 300 rijm- en prozateksten verscheen het MNW in 1998 op de Cd-rom Middelnederlands. Het digitale bestand van die cd-rom vormde de basis voor het MNW online.

Werk in uitvoering

Aan het digitale MNW-bestand zal nog het volgende gebeuren:

  • koppeling informatie bronnenlijst aan citaten voltooien
  • koppeling naar overeenkomstige trefwoorden in het VMNW
  • alle verwijzingen naar de juiste plek laten leiden
  • afleidingen en samenstellingen binnen een lemma ook apart opvraagbaar maken
  • opzoekbaarheid van vaste verbindingen verbeteren
  • informatie over circa 10.000 Middelnederlandse woorden uit aanvullende en specifieke woordenboeken toevoegen

Meer lezen